BU SARAYI KİM YAPABİLİR?

Acaba, garip cevherlerden yapılmış bir acib sarayı görsen ki yapılıyor. Onun binasında sarf edilen cevherlerin bir kısmı yalnız Çin’de bulunuyor. Diğer bir kısmı Endülüs’te bir kısmı Yemen’de... Bir kısmı da Sibirya’dan başka yerde bulunmuyor. Binanın yapılması zamanında, aynı günde, şark, şimal, garp, cenuptan e cevherli taşlar kolaylıkla celp olup yapıldığını görsen, hiç şüphen kalır mı ki, e sarayı yapan usta, bütün küre-i ana hükmeden mucize kar bir hâkimdir.

İşte, her bir hayvan, öyle ilahi bir saraydır. Bilhassa insan, o sarayların en güzeli ve en acibidir. Ve bu insan denilen sarayın cevherlerinin bir kısmi Ruhlar Âleminden, bir kısmı Misal Âleminden ve Levh-i Mahfuz’dan; diğer bir kısmı da Hava Âleminden geldiği gibi; ihtiyaçları ebede uzanmış; emelleri semavatın ve arzın her yanına yayılmış; rabıtaları, alakaları dünya ve ahiret devirlerinde dağılmış acib bir saray, garip bir köşktür.


Madem mahiyeti böyledir; insanı yapan ancak O Zat olabilir ki: dünya ve ahiret, birer menzil; arz ve sema, birer sahife; ezel ve ebed, dün ve yarın hükmünde olarak tasarruf eder. Öyle ise insan Mabudu, Melcei ve Halaskarı O olabilir ki:

Arz ve semaya hükmeder; dünya ve ukba dizginlerine maliktir.