Bilmediğiniz yönleriyle İklim Bilgisi-4

İKLİM BİLGİSİ

• İnsanların yeryüzünde dağılışını etkileyen en önemli faktör iklim şartlarıdır.
• Ekvatoral ve kutup ikliminde hava durumu ve iklim birbirine benzerlik gösterirken, orta kuşakta benzerlik göstermeyebilir.
• Atmosfer olaylarının uzun yıllar içinde gösterdiği ortalama duruma iklim denir.
• Kısa süreli atmosfer olaylarının ortalama durumuna hava durumu denir.
• Atmosferin sıcaklık ve nem bakımından benzer özellikler gösteren geniş hava parçalarına hava kütlesi denir.
• Kutuplardan gelen hava kütleleri sıcaklığı düşürür ken, ekvatordan gelen hava kütleleri sıcaklığı artı rır.
• Orta kuşakta yaşayan insanların mevsimlere göre giysi değiştirme ihtiyacı duymasında yıllık sıcaklık farklarının fazla olması etkilidir.
• Ekvatoral bölgede ahşap, kurak iklim bölgelerinde kerpiç, savan ikliminde sazlık, kutuplarda da buzdan ev yapılması iklim şartlarının doğal yapı malzemesi üzerindeki etkisine örnektir.
• Kuzey yarımkürede yüksek enlemlerde insanların alçak kesimlerde ve güneye dönük yamaçlarda daha fazla yerleşmesinde iklim şartları etkili olmuştur.
• Atmosferde en fazla bulunan gaz azottur. (%78)
• Atmosferde yoğunluğu en fazla olan tabaka troposferdir.
• Su buharının tamamının troposferde olması iklim olaylarının bu katmanda görülmesine neden olur.
• Troposferin üst kısmının güneş ışınlarını doğrudan almasına rağmen alt kısımlarının daha sıcak olma sında, troposferin daha çok yerden yansıyan ışınlarla ısınması etkili olmuştur.
• Görüş mesafesinin iyi olması ve hava koşullarına bağlı tehlikelerin az olmasından dolayı jet uçakları daha çok stratosfer katında uçarlar.
• Troposferde yerden yükseldikçe sıcaklık 200m de 1°C azalır, alçaldıkça ise artar.
• Isı birimi kalori, sıcaklık birimi ise °C dir.
• Kuzey Yarımküredeki dağların güney yamaçları, Güney Yarımküredeki dağların ise kuzey yamaçları güneş ışınlarını daha büyük açılarla aldığından daha sıcaktır.
• Güneş ışınlarının geliş açısını; dünyanın şekli, günlük hareketi, yıllık hareketi ve eğim etkiler.
• Aynı anda farklı yarımkürelerde farklı mevsimlerin yaşanmasında eksen eğikliği yıllık hareket birlikte etkili olmuştur.
• Dünya'nın en sıcak yerleri ekvator değil dönenceler ve çevresindeki çöllerdir.Nedeni nemin çok az olması ve sürekli alçalıcı hava hareketlerinin görül mesidir.
• Tuzluluğun az olduğu alanlarda donma daha kolay olur.
• Kalıcı kar sınırı, tarım üst sınırı ve orman üst sınırı enlem faktörüne bağlı olarak ekvatorda en yüksektir.
• Denizler karalara göre geç ısınıp geç soğurlar. Bunda ısınma ısısının karadan yüksek olması, sıcaklığın 200m derine işleyebilmesi ve denizlerde sıcaklığın akıntılar yoluyla taşınması da etkilidir.
• Bakı etmeninin sıcaklığı en az etkilediği alan ekva tor çevresidir.
• Aynı enlemde deniz kenarında yer alan iki merkez deki sıcaklıkların farklılık göstermesinde okyanus akıntıları etkili olmaktadır.
• Ekvatora doğru yol almasına rağmen sıcaklığındüştüğünü gören bir gözlemci yüksek bir yere gitmiştir.
• Kuzeybatı Avrupa'nın Orta Avrupa'ya göre daha ılıman bir iklime sahip olmasında Golfstream sıcak su akıntısı etkili olmuştur.
• Kuzey Yarımkürede orta kuşak karalarının batı kıyılarının doğu kıyılarından daha sıcak olmasında okyanus akıntıları etkili olmuştur.
• Sıcaklığın kutuplardan ekvatora doğru düzenli bir şekilde artmasını yerşekilleri engellemektedir.
• Denizden esen rüzgarların yaz mevsiminde serinletici, kış mevsiminde ise ılıtıcı etki yapması kara ve denizlerin farklı ısınma özelliklerindendir.
• Ekvatoral bölgede bulunan yüksek dağların tepelerinde kalıcı karlara rastlanması yükseltisıcaklık ilişkisine örnektir.
• İndirgenmiş sıcaklıkla gerçek sıcaklık arasındaki farkın fazla olduğu bir yerin yükseltisi de fazladır.
• Termik Ekvator meridyenlerin yıllık sıcaklık ortalamalarının en yüksek olduğu yerlerinin birleştirilmesiyle oluşur.

devamı var..

» Harita Bilgisi-Sunu