Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.



 
SosyalBilgiDepoAnasayfaGaleriLatest imagesAramaGiriş yapKayıt Ol
Arama
 
 

Sonuç :
 
Rechercher çıkıntı araştırma
En son konular
» 2009-2010 YILI 8. SINIFLAR T.C. İNKILAP TARİHİ DERSİ BEP YILLIK PLANI
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeC.tesi 10 Kas. 2012, 12:07 tarafından atk111

» CUMA NAMAZI NASIL KILDIRILIR?
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePaz 04 Eyl. 2011, 12:02 tarafından SBÖ

» liquid fish oil benefits
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeSalı 02 Ağus. 2011, 10:39 tarafından Misafir

» LALE, ALLAH'I SİMGELER NİÇİN?
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePtsi 04 Tem. 2011, 09:25 tarafından SBÖ

» SÖZLEŞMELİ ÖĞRETMENİN KADROYA GEÇİŞİ İÇİN İLGİLİ DİLEKÇE BURDA!
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeSalı 07 Haz. 2011, 06:25 tarafından SBÖ

» MÜFETTİŞLERİN İSTEDİĞİ ŞÖK TOPLANTISI TUTANAĞI ÇİZELGESİ 2009-2010
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeÇarş. 18 Mayıs 2011, 18:58 tarafından 06fatih06

» KAN TAHLİLİ YAPTIRDINIZ YORUMLAMASINI İSTİYORSUNUZ? BUYRUN!
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePerş. 10 Mart 2011, 15:19 tarafından SBÖ

» OSMANLI PADİŞAHLARININ KABİRLERİNİN HANGİSİ, HANGİ İLİMİZDE Mİ?
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeC.tesi 05 Mart 2011, 15:51 tarafından SBÖ

» HZ. MUHAMMED (SAV) HAYATI - KRONOLOJİK OLARAK -
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeSalı 15 Şub. 2011, 00:19 tarafından SBÖ

» HZ. PEYGAMBERİMİZ DOĞDUĞUNDA MEYDANA GELEN MUCİZELER!
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeSalı 15 Şub. 2011, 00:05 tarafından SBÖ

» TÜRKLERDE VE OSMANLIDA ARMA GELENEĞİ
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeC.tesi 22 Ocak 2011, 12:22 tarafından merien

» YİNE DİZİ YOLUYLA TARİHİMİZE SALDIRI!-MUHTEŞEM YÜZYIL
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePaz 09 Ocak 2011, 11:52 tarafından SBÖ

» ANADOLU LİSELERİNE ÖĞRETMEN ALIMI - 2010
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeCuma 24 Ara. 2010, 13:25 tarafından SBÖ

» Coğrafya 9.Sınıf Harita Bilgisi-Sunular
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeSalı 02 Kas. 2010, 10:16 tarafından SBÖ

» sana geliyorum mevlana
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePtsi 25 Ekim 2010, 16:20 tarafından büşraavcıoğlu

» ÖĞRETMEN NOT DEFTERİ RESMEN KALDIRILDI!
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePerş. 07 Ekim 2010, 08:10 tarafından SBÖ

» OKULLARIMIZDA OLMASI GEREKEN GÖRGÜ KURALLARINDAN BAZISI!
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeC.tesi 18 Eyl. 2010, 06:51 tarafından SBÖ

» MEMURLARA VERİLEN ÇOK ÖNEMLİ 58 SOSYAL HAK!
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePtsi 13 Eyl. 2010, 08:50 tarafından SBÖ

» OY KULLANMA KLAVUZU - RESİMLİ ANLATIMI
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeC.tesi 11 Eyl. 2010, 08:17 tarafından SBÖ

» MADDE MADDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ - 2010
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimeÇarş. 08 Eyl. 2010, 15:16 tarafından SBÖ

Seçme Makaleler
Galeri
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Empty

 

 YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI

Aşağa gitmek 
YazarMesaj
merien
Bürokratlar
Bürokratlar
merien


Nerelisiniz? : Matruşka
Kayıt tarihi : 12/10/07
Mesaj Sayısı : 1545
Puanlar : 18123

YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Empty
MesajKonu: YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI   YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI Icon_minitimePaz 15 Kas. 2009, 15:42

Yavuz'un 'Kürt açılımı'


Tarihe göndermelerimizin arttığı bir dönemi yaşıyoruz. Bu da tarihe ilgiyi artırıyor. Tabii kaçınılmaz olarak kimi hataları da. Çok konuşulan 'Yavuz'un Kürt açılımı'nı doğru anlayabilmek için olayın mantığına eğilmemiz gerekiyor.
Öncelikle Osmanlı Devleti henüz Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya gelmeden önce burası Akkoyunlular, Karakoyunlular ve sonradan Safeviler arasında paylaşılamıyordu. Osmanlı'ya yenilen Akkoyunluların zayıflaması üzerine bölgede Şah İsmail'e gün doğdu. 1499'da Anadolu topraklarına girerek 7 bin kişilik bir ordu topladı. Bunlar Türk veya Türkleşmiş köylülerdi. Ancak hepsinin Alevi ve Türkmen olduğunu düşünmeyin. Zira içlerinde hem Sünni Türkler hem de Sünni Kürtler de vardı. (Ne yapalım ki, tarih netlikten nefret eder!)
Arkasından Azerbaycan "olgun bir meyve gibi" Şah İsmail'in eline düşer. İşte bu aşamada (1501) Şiiliği devlet dini ilan eden Şah İsmail yeniden Anadolu'ya yönelip Diyarbakır'ı ele geçirir. Bu sırada Safeviler pek çok Kürt öldürmüş, toprakları yağmalanmıştı. Akkoyunlu Sultanı Uzun Hasan da aynı hataya düşmüş, Kürtleri şiddet yoluyla sindireceğini zannetmişti. Şah İsmail, Kürt reislerini ortadan kaldırıp kendi adamlarını vali yapıyor, ille de Kürtlerden vali olacaksa soylu aileleri değil, onların daha düşük statüdeki rakiplerini atıyor, böylece gururlarını kırıyordu.
Tabii aşiret reislerine ölümüne bağlı olan Kürtler ayaklanmıştı ama ayaklanma da kanlı bir şekilde bastırıldı. Hatta bir heyet halinde Şah İsmail'e gidip bağlılıklarını bildiren ve bu davranışlarından dolayı kendilerine yumuşak bir tavır takınılacağını zanneden 16 Kürt reisi toptan hapse atılmıştı (yaklaşık 1510). Sonra bir darbe daha vurdu Şah İsmail. Hapse attığı beylerin topraklarını kendisine bağlamaları için güvendiği Kızılbaş aşiretlerinin önderlerini görevlendirdi.
Kanlı bir şekilde bastırılan, toprakları ellerinden alınan, biat ederek yumuşatma çabaları boşa giden Kürtlerin hayal kırıklığını tasavvur edebilirsiniz. Bu arada Şii bir devlet karşısında ezilen Sünniler konumunda bulunmaları, aralarındaki nefret ve düşmanlığı artırmış olmalıdır.
Martin van Bruinessen'e göre bu durum karşısında ayakta kalabilen Kürt önderlerin kendilerini Safevi zulmünden kurtarabilecek tek güç olarak Osmanlı'yı görmelerinde ve ondan medet ummalarında şaşılacak bir şey yoktur.
Nitekim Yavuz'un Çaldıran'da Safevileri ezip Şah İsmail efsanesine son vermesi üzerine rahat bir nefes alarak Osmanlı'ya yaklaşmaya başlayan Kürt beylerine karşı Şah İsmail Diyarbakır'ı geri almak için Karahan'ı gönderince, önlerinde tek bir seçenek kalıyordu: Osmanlı'dan yardım istemek. İşte Osmanlı-Kürt ilişkilerinde düğüm noktası, bu Diyarbakır savunması oldu. Osmanlı ordusuna kapılarını açan Kürtler, kaptırdıkları pek çok kaleyi geri alabildiler. Ne de olsa arkalarını yaslayabilecekleri bir güç vardı artık.
Şerefname'ye bakılırsa Yavuz İstanbul'a dönmeden önce Kürt beyleri İdris-i Bitlisî'yi kendisine yollayarak Safeviler tarafından ellerinden alınmış bulunan toprakların üzerindeki veraset haklarını tanımasını istediler. Bunun karşılığında ise Şah İsmail'in Diyarbakır'a vali tayin ettiği Karahan'ı kovmaları için içlerinden birini beylerbeyi atamasını rica ettiler. Yavuz, İdris Bey'in tavsiyesi doğrultusunda içlerinden birini değil, Bıyıklı Mehmed Paşa'yı atadı. Sonunda Osmanlı birlikleri, Kürt aşiret askerleriyle el ele vererek Kızılbaşları yendi.
Artık bölgede Osmanlı egemenliği sağlanmıştı. Nihayet 1515'te İdris-i Bitlisî, Yavuz'un verdiği yetkilere dayanarak Safevilere karşı Osmanlılar ile işbirliği yapmış olan Kürt beylerini vali olarak atamış, üstelik onlara, valiliğin babadan oğula geçmesi gibi görülmemiş bir ayrıcalık tanımıştı. Oysa Akkoyunlular ile Safeviler tam tersi bir politika takip etmişler ve ellerinden geldiği kadar Türk kökenli valiler atamışlar, Kürtlerin nüfuzunu kırmayı önemsemişlerdi. Osmanlılar böylece kendisine yardım eden Kürt beylerini, (tabii Sünni olanlarını) geleneksel aristokratik ayrıcalıklarını tanıyarak rahatlatmış ve sadakatlerini sağlamış oluyordu. (Martin van Bruinessen, Ağa, Şeyh, Devlet, İletişim, 2004, s. 205-218)
Böylece Osmanlı Devleti, İran ve Memlük sınırında Kürt aşiretlerini tampon bir güç olarak kullanma imkânına sahip olurken, "bir hayli parçalı ve savunmasız olan Kürt aşiretleri de Osmanlı Devleti'ne muhtaçtılar." Nitekim Şah İsmail'in oğlu Tahmasb da babasının politikasından vazgeçip Kürt beylerine valilikler vermeye başlamış, Osmanlı'nın modelini esas almıştı.
Ancak heveskâr tarihçiler gibi tarihte bir olayın bir kere meydana geldikten sonra aynen devam ettiğini zannetmeyelim. Önce Osmanlı'ya itaat etmiş bulunan Kürt aşiretleri, bir süre sonra Safevilerin daha yüksek maddi kazanç tekliflerine kanıp onların safına geçebiliyorlar veya tersi de yaşanabiliyordu. Nitekim ünlü Şerefname yazarı V. Şeref Han, İran'da doğmuş, orada büyümüştü ama 1578 gibi oldukça geç bir tarihte Osmanlı'nın cazip tekliflerini kabul ederek Safevilerin safından ayrılmıştı. (Hakan Özoğlu, Osmanlı Devleti ve Kürt Milliyetçiliği, 2005, s. 68.)
Ancak bölgeye son derece uygun olan Osmanlı modeli, yüzyıllarca ufak tefek farklılıklarla yaşamaya devam edecek, nihayet Hamidiye Alayları ile yeni bir çehreye bürünecekti. İsterseniz onu da bir başka yazıda ele alalım.
Alıntı :
m.armağan
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
 
YAVUZ SULTAN SELİMİN KÜRT AÇILIMI
Sayfa başına dön 
1 sayfadaki 1 sayfası

Bu forumun müsaadesi var:Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
 :: ÖĞRETMENLİK ve ARADIKLARI HERŞEY :: SİZDEN GELENLER :: Tarih'imizden-
Buraya geçin: